تاریخچه استفاده از مرکب چاپ به زمان گوتنبرگ برمی گردد که تلاش می کرد برای ماشین چاپ، مرکب درست کند. این مرکب ترکیبی از مواد طبیعی تخم کتان، رزین، دوده و صابون بود که به صورت جوشیده از آن استفاده می شد. اما مرکب هایی که جدیدا استفاده می شوند، از رنگدانه یا پیگمنت، رزین، حامل و برخی افزودنی استفاده می شود.
-
رنگدانه یا پیگمنت که در اصل رنگ مرکب را تشکیل می دهند و پودری شکل هستند.
-
رزین باعث می شود پیگمنت حالت چسبندگی پیدا کند.
-
حامل باعث می شود مرکب راحت تر رنگ را منتقل کند.
-
افزودنی ها موادی هستند که کمک می کنند مرکب زودتر خشک شود و عملکرد بهتری داشته باشد.
هر روش چاپی نیاز دارد تا از مرکب چاپ مخصوص آن استفاده شود. مرکب چاپی که در صنعت بسته بندی مورد استفاده قرار می گیرد، با مرکب چاپی که برای چاپ بنر استفاده می شود، تفاوت دارد. مواد چاپ شونده بر اساس نیازشان به خشک شدن یا سفت شدن، استفاده می شوند.
مرکب هایی که برای چاپ فلکسی یا گراور استفاده می شوند به شکل مایع هستند و مرکب هایی که برای چاپ افست استفاده می شوند، خمیری شکل هستند.
انواع مرکب
در ادامه به انواع مرکب و خاصیت هر کدام می پردازیم.
مرکب آنتی استوک
مرکب آنتی استوک که یک مرکب امنیتی نام دارد، فقط زمانی مشخص می شود که فلوئورسنت موجود در طیف مرئی قرار بگیرد و تحت تابش نور مادون قرمز با طول موج 900 نانومتر باشد. برای این که بتوان این مرکب را رویت کرد، به تجهیزات آزمایشگاهی خاصی نیاز است.
مرکب فلوئورسنت
این مرکب حاوی رنگدانه های فلوئورسنت است و برای چاپ متون یا تصاویر از آن استفاده می شود. این مرکب زیر نور عادی قابل مشاهده است و فلوئورسنت موجود در آن را می توان تحت نور UV مشاهده کرد.
مرکب تراوشی
دسته ای از مرکب های امنیتی هستند که رنگدانه های خاصی دارند. این رنگدانه های خاص با حلال مخصوص به خود درون کاغذ قرار می گیرند و به اصطلاح به خورد کاغذ می روند. برای چاپ اسناد و اوراق گران بها از این کاغذ استفاده می شود. اگر زمانی فردی بخواهد به مرکب آن خدشه ای وارد کند، خود سند یا ورق دچار آسیب می شود و جوهر آن از بین نمی رود.
خشک کردن مرکب
برای خشک کردن مرکب می توان از پنج روش استفاده کرد به عنوان بهترین روش ها شناخته می شوند: تبخیر، خشک شدن به صورت شیمیایی، خشک شدن با حرارت، جذب شدن و اکسیداسیون.
روش تبخیر برای زمانی ست که اجزای تشکیل دهنده مرکب، حلال یا آب باشد. این روش در چاپ گراور و چاپ فلکسو کاربرد دارد.
در خشک شدن به صورت شیمیایی، مرکب به مولکول رنگدانه ها متصل می شود و این روند باعث خشک شدن مرکب می شود.
روش دیگر استفاده از اشعه ماورای بنفش یا نور مادون قرمز است و کارهایی که با این روش خشک می شوند، سریعا به مرحله بعد مثلا صحافی منتقل می شوند و این در حالی ست که کارهایی که به روش چاپ افست انجام می شوند، باید چند ساعت کنار گذاشته شوند تا مرکب کاملا خشک شود.
جهت دانلود فایل مقاله "مرکب چاپ در صنعت چاپ و بسته بندی" روی لینک زیر کلیک کنید